محال است که شما پای خود را به جهان بیرون گذاشته باشید، اما معماریهای شگفتانگیز پیرامون یا محلهایی که به آنها سفر کردهاید، توجه شما را به خود جلب نکرده باشد. بارها شده است که به یک سازه اعجاب انگیز، دقیقهها خیره شدهایم و به فکر فرو رفتهایم. اینجاست که یک جمله از معمار بزرگ متیو هافمن بهکار میآید که میگوید: معماری منبع بکر داستانهای شکوهمندی است که منتظر خیال پردازی، تصویرسازی و ساخته شدن هستند. به دلیل همین اهمیت قصد داریم تا با سیکهای مختلف معماری در سراسر جهان، از جمله ایران، آشنا شویم. پس با دیمه دیزاین همراه شوید.
سبکهای مختلف معماری در ایران و جهان
در یک قرن گذشته، سبکهای معماری نوینتری به دنیا نشان داده شد و معماران جهان را در جهتی پیش برد که آنها معماری سنتی را با مدلهای مدرن آن ترکیب کرده و شاهکارهای فوق العادهای پدید آوردند. معماری مانند بسیاری از موارد دیگر در طول سالیان دراز دچار تغییر و تحول گردیده است. اگر به معماریهای مختلف علاقهمند هستید، با ما همراه شوید تا هر یک از این سبکها را بررسی کنیم و مثالی از هر کدام را در دنیای کنونی به شما نشان دهیم.
سبک معماری کلاسیک
دوره زمانی: ۸۵۰ پیش از میلاد تا ۴۷۶ پس از میلاد
معماری کلاسیک مادر تمام سبکهای معماری میباشد. تناسبات زیبا و بسیار با شکوه که در این سبک از معماری به کار برده شده است، بستری را برای تحولات در آینده و ایدههای نو فراهم ساخت. عبادتگاهها و سایر مناطق مهم در شهرها در تمدن یونان باستان، توسط این سبک از معماری بنا گردیده اند. آثار این معماریهای زیبای کلاسیک هم اکنون در بعضی از شهرهای مهم و پایتخت تمدنها دیده میشود.
نشانههای شاخص برای تشخیص و شناخت معماری کلاسیک ساختمانهای عظیم، بکار بردن طرحهای خمیده یا گرد در ساختمان، ستونها و جدارههایی از بناهای شاخص که به صورت دستی کنده کاری روی آنها صورت گرفته و کنگره کنگره هستند و در بسیاری از موارد متعلقات زینتی خاصی به این سبک معماری الحاق شده است.
معماری به سبک کلاسیک را در کجا می توانیم ببینیم؟
- بنای آکروپولیس در یونان
- آمفی تئاتر کولوسئوم در ایتالیا

معماری بیزانس یا روم شرقی
دوره زمانی: ۳۳۰ تا ۱۴۵۳ میلادی
این سبک دارای جزئیات تجملی و گنبدهای فراوان میباشد. همچنین این سبک با بهره گیری از موزاییکهای براق، هر فردی را در زمان خود به خود جذب کرده است. قصرهای سلطنتی که در آن دورهی زمانی با کمک معماری بیزانس ساخته شده بودند با سقفهای بلند، به همگان نشان میداد کسی که در این قصر حکومت میکند، بسیار قدرتمند میباشد. نکته جالب این است که کلیساها و مساجد بسیاری هم با استفاده از این سبک از معماری ساخته شده اند و تشخیص این سبک از معماری آسان میباشد. نشانههای شاخص برای تشخیص و شناخت معماری بیزانس گنبدهای بسیار زیاد، جزئیات تجملاتی بنا و سقفهای بلند است.
معماری به سبک بیزانس را در کجا میتوانیم ببینیم؟
- مسجد ایا صوفیه در ترکیه
- کلیسای سکره کور در فرانسه
- کلیسای جامع سنت مارکو در ایتالیا

معماری گوتیک
دوره زمانی: قرن ۱۲ تا ۱۶ میلادی
سبک معماری گوتیک سبکی بود که بعد از گذشت سالها پیشرفت و تغییراتی منحصر به فرد را با خود به همراه آورد. معماری گوتیک دستاورد اروپاییان میباشد. این سبک از معماری دارای ستون ها و دیوارهای بلندتر و سبکتر است. معماری گوتیک نسبت به سبکهای معماری پیشین بیشتر خود نمایی میکرد. مهمترین نشانه سبک گوتیک که عموما در کلیساها استفاده میشد، طاقهای نوک تیز آن میباشد. به دلیل جذابیت این بناها، تقریبا از اواسط قرن ۱۸ تا اوسط قرن ۲۰ میلادی، مجددا این سبک احیا گردید که قدرت بیشتری به این سبک بخشید و شاهد سازههای جدیدتری در این سبک شدیم. نشانههای شاخص برای تشخیص و شناخت معماری گوتیک قوسها و طاقهای نوک تیز، ستونهای باریک و منارههای مارپیچ و ستونهای اصلی قوسی شکل است.
معماری به سبک گوتیک را در کجا میتوانیم ببینیم؟
- کلیسای نوتردام در پاریس
- کلیسای جامع کلن آلمان

معماری رومانسک یا رومیوار
دوره زمانی: ۹۰۰ تا ۱۲۰۰ میلادی
این سبک شامل بدنههای گرد و ستونهای ضخیم است. سبک معماری رومانسک یکی از سبکهای قرون وسطایی میباشد که این سازهها معمولا بسیار بزرگ و سنگین اما ساده بودند. در این بناها، دیوارها و بدنهی سازهها سنگین و پنجرهها کم و کوچک بودند. تزیینات داخلی بنا به صورت فرمهای لوزی شکل و زیگ زاگ است. نشانههای شاخص برای تشخیص و شناخت معماری رومانسک ستونهای ضخیم، بدنهی گرد میباشد.
معماری به سبک رومانسک را در کجا میتوانیم ببینیم؟
- برج معروف پیزا در ایتالیا
- کلیسای حامع دورهام در انگلستان

معماری رنسانس
دوره زمانی: قرن ۱۴ تا ۱۷ میلادی
معماری رنسانس در اروپا همان معماری کلاسیک با حفظ تناسبات اما با ظاهری نو و تازه میباشد. معماری رنسانس به معماری کلاسیک زیبایی جدیدی بخشید و در واقع مطابق با سلیقهی مناسب زمان خودش احیا کرد؛ پس این سبک نسخهی پیشرفتهتر و زیباتر نسخهی کلاسیک میباشد. نشانههای شاخص برای تشخیص و شناخت معماری رنسانس ستونهایی با شکل معماری کلاسیک و سنگفرشها و گنبدهایی که نسبت به سبک کلاسیک شکل و شمایل بهتری دارند.
معماری به سبک رنسانس را در کجا ببینیم؟
- کلیسای جامع فلورانس
- کلیسای جامع میلان

معماری باروک
دوره زمانی: بین سالهای ۱۶۰۰ تا ۱۷۵۰ میلادی
این معماری با نقاشی و طرحهایی که بر روی سقف کشیده میشود، با نورپردازیهای زیبا و تزیینات فراوان و چشم گیر شناخته میشود. نشانههای شاخص برای تشخیص و شناخت معماری باروک نقاشیهای بر روی سقف، نورپردازیهای نمایشی و تزیینات متعدد است.
معماری به سبک باروک را در کجا میتوانیم ببینیم؟
- کاخ ورسای فرانسه
- کلیسای جامع سنت پل لندن
- فواره تروی در رم

معماری نئو کلاسیک
دوره زمانی: بین سالهای ۱۶۰۰ تا ۱۷۵۰ میلادی
این معماری تقریبا هم زمان با معماری باروک خلق گردید اما به دلیل تمایل بیشتر به این سبک باروک این سبک کنار زده شد. این سبک تقریبا مشابه رنسانس با حفظ بعضی تناسبهای کلاسیک است. نشانههای شاخص تشخیص و شناخت معماری نئوکلاسیک ساختمانهایی با ظاهری جدیدتر که ستونها و سنگفرشها و گنبدهایش به طور سختگیرانهای از معماری اصلی خود پیروی میکنند است.
معماری به سبک نئوکلاسیک را در کجا میتوانیم ببینیم؟
- کاخ ورسای در فرانسه
- فواره تروی در رم
- کلیسای جامع سنت پل در لندن

معماری هنر نو
دوره زمانی: ۱۸۹۰ تا ۱۹۲۰ میلادی
سبک معماری هنر نو استفاده از انواع انحناها و همین طور خمیدگیها بود. و البته از شکلهای گیاهان در این سازهها استفاده میشد. این معماری در دنیا مد زیادی دوام نیاورد. نشانههای شاخص برای تشخیص و شناخت معماری هنر نو خطوط خمیدگی و استفاده تزییناتی از اشکالی شبیه به گیاهان میباشد.
معماری به سبک نئوکلاسیک را در کجا میتوانیم ببینیم؟
- موزه اورتا در بروکسل
- ساختمان لاویروت پاریس
- ورودی متروی پاریس

معماری آرت دکو
دوره زمانی: ۱۹۱۵ تا ۱۹۳۰ میلادی
این سبک معروف به سبک معماری تزیینی است که از شکوه و عظمت بالایی برخوردار است. این معماری بسیار گران قیمت اما شیک است که امروزه به دلیل هزینههای بالا، بکارگیری این سبک کاهش پیدا کرد. نشانههای شاخص برای تشخیص و شناخت معماری آرت دکو بکارگیری نقشهای هندسی، استفاده از کروم در نماها و استفاده از رنگهای زنده میباشد.
معماری به سبک آرت دکو را در کجا میتوانیم ببینیم؟
- برج امپایر استیت نیویورک
- ساختمان کرایسلر نیویورک

معماری مدرن
دوره زمانی: ابتدای قرن بیستم تا حدود دهه ۱۹۸۰ میلادی
این معماری معروف به ساختارهای مستطیلی میباشد. عموما از تزئینات ظاهری در آن استفاده نمیشود و سبک آن مینیمال است. نشانههای شاخص برای تشخیص و شناخت معماری مدرن ساختمان یا بنایی با اشکال مکعبی، ساختاری مستطیل شکل و ظاهری ساده و بدون تزئین می باشد.
معماری به سبک مدرن را در کجا میتوانیم ببینیم؟
- ساختمان شهرداری بوستون
- باربیکن در لندن
- خانه آبشار در پنسیلوانیا

معماری هایتک
دوره زمانی: ۱۹۶۰ تا ۱۹۸۵ میلادی
این سبک معماری بسیار پشرفته میباشد. تمام ابزارها و تجهیزات برخلاف سایر معماریهای دیگر در معماری هایتک، به ظاهر بیرون آن فرستاده شد. درون بنا نیز سازههای انعطافپذیری وجود دارد. نشانههای شاخص برای تشخیص و شناخت معماری هایتک نورپردازی زیاد در بخش نماها و لولهها و استفاده از دیگر تجهیزات پیشرفته در نمای بیرونی میباشد.
معماری به سبک هایتک را در کجا میتوانیم ببینیم؟
- مرکز ملی هنر و فرهنگ جرج پمپیدو در پاریس
- بانک هنگ کنگ
- بانک شانگهای

معماری پست مدرن
دوره زمانی: ۱۹۶۰ میلادی تا کنون
این معماری مواردی که در معماری مدرن بسیار خشک بود را به صورت انعطافپذیر و زیبا تغییر داد. این سبک ممکن است نیم نگاهی نیز به سبک کلاسیک البته با تغییرات فراوان داشته باشد. نشانههای شاخص برای تشخیص و شناخت معماری پست مدرن رنگهای شفاف و اشکالی غیر عادی است.
معماری به سبک پست مدرن را در کجا میتوانیم ببینیم؟
- ساختمان MI6 در شهر لندن
- ساختمان خدمات عمومی پرتلند در نیو اورلئان

معماری آینده گرایی نو
دوره زمانی: ۱۹۶۰ میلادی تا کنون
این معماری با استفاده از تکنولوژی بسیار پیشرفته در طراحی ساختمانها میباشد، به طوری که باور آن برای کسی که به این معماری نگاه کند سخت است. نشانههای شاخص برای تشخیص و شناخت معماری آینده گرایی نو اشکال هندسی تکه تکه شده و قوسهای بسیار زیاد و اشکال غیر عادی است.
معماری به سبک آینده گرایی نو را در کجا میتوانیم ببینیم؟
- شهر هنر و علوم در والنسیا اسپانیا
- برج گرکین در شهر لندن
- مرکز فرهنگی حیدر علی اف

معماری ساختارشکن
دوره زمانی: ۱۹۱۵ تا ۱۹۳۰ میلادی
این معماری سبکی بسیار عجیب دارد. استفاده بیش از اندازه از الگوهای موج مانند یا طرحهای پیچیده در این سبک کاربرد دارد. نشانههای شاخص برای تشخیص و شناخت معماری ساختار شکن اشکال مایع مانند یا در حال ذوب، ظاهری عجیب و بازتاب نور از سازهها است.
معماری به سبک ساختارشکن را در کجا میتوانیم ببینیم؟
- موزه گوگنهایم بیلبائو
- موزه فرهنگ پاپ در سیاتل

جمعبندی از سبک های مختلف معماری
همانطور که دیدید، سبکهای معماری آنقدر متنوع هستند که برای آشنایی با هر سبک نیاز به تحقیقات و مطالعهی فراوان دارد. اما ما در این نوشتار سعی کردیم شما را با تمامی سبکها آشنا کنیم و برای درک هر سبک مثالی را به شما عزیزان معرفی کردیم. در صورت وجود سوال میتوانید نظر خود را در بخش نظرات همین مقاله ثبت کنید تا کارشناسان دیمه دیزاین در کوتاهترین زمان پاسخ شما را در اختیارتان بگذارند.